Het Geheim van Muziek

Het Geheim van Muziek

Muzikale lezing: lezing afgewisseld door muziek.

Het oude Griekenland, tussen 1200 en 500 v. Christus, is de geboorteplaats van onze westerse cultuur. Twee beroemde verzen uit die tijd zijn de Ilias, geschreven door een man, want hier gaat het over vechtende mannen, en de Odyssee, geschreven door een vrouw, want hier gaat het over minnende vrouwen. Deze verzen werden gescandeerd, op rijm voorgedragen, en zo van generatie op generatie doorverteld. In dezelfde tijd vonden de Grieken het Griekse schrift uit. Het Griekse alfabet, voortkomend uit het Fenicisch alfabet, dat op haar beurt voortkwam uit het Proto-Sinaïtisch schrift, is het eerste alfabet met klinkers. Voortaan wist je, wanneer je een woord las, ook hoe je het moest uitspreken. Deze onstuimige ontwikkeling van de taal zorgde ervoor dat onze hersens een reuze ontwikkelings-sprong maakten.

Je kunt hier horen welke spannende ontdekkingen de Grieken maakten, met hun veranderde hersens, en ook hoe veel mooier de geschiedenis is dan tot nu toe bekend was. Zo komen we ook bij muziek, waar onze twaalf tonen vandaan komen, en hoe het komt dat muziek zo boeit. Wanneer je nog nooit gehoord hebt van de oude Grieken, of wanneer je Gymnasiast bent, of leerkracht oude talen, of wanneer je net een nieuwe vertaling gemaakt hebt van de Odyssee (zoals Emily Wilson) , voor iedereen zijn er spannende nieuwe dingen te horen.

Johann Sebastian Bach was ook een uitstekende violist en viool-componist. Zijn sonatas voor viool solo (voorbeeld) behoren voor sommige mensen tot de mooiste muziek op aarde. Met een viool kun je twee snaren tegelijk aanstrijken. Soms, bij de muziek die hier gespeeld wordt, hoor je er een derde toon bij!

Hanneke van Ulsen speelt

1. J.S.Bach: uit Sonate no 1 in g klein, BWV 1001        – Presto

2. G. Ph. Telemann: uit Fantasia no 7 , TWV 40-20      – Dolce

3. J.S. Bach: uit Partita no 2  in d klein, BWV 1004    – Corrente

4. J.S. Bach : uit Partita no 2 in d klein, BWV 1004 -Giga

5. G. Ph. Telemann: uit Fantasia no 7 , TWV 40-20 – Allegro

6. J.S. Bach: uit Partita no 2 in d klein, BWV 1004     – Allemanda

Na de voorlezing kunt u volgende vragen beantwoorden!

quizz:

1 Wie vond dat muziek onnodig is?

2 Wie is de grootste leugenaar aller tijden?

3 Waar en wanneer op aarde was er voor het eerst sprake van een “ik”?

4 Is er een verband tussen muziek en wiskunde?

5 Wat zijn de Sirenes en wat wordt daarmee bedoeld?

6 In de Ilisas zeggen goden wat mensen moeten doen, in de Odyssee verandert dat, hoe komt dat?

7 Wat betekende het woord “harmonia” voor de oude Grieken?

8 Wie heeft de muziek verbannen naar de planeten?

9 Klopt het dat bij de oude Grieken het beroep van muzieklereaar het meest betaalde?

10 Klopt het dat in het oude Griekenland vrouwen meer
geëmancipeerd waren dan tegenwoordig in Nederland?

11 Wanneer en waar hebben mensen op aarde voor het eerst
fantasieën?

12 Wat was in het oude Griekenland het allerbelangrijkste?

Deze muzikale lezing is geinspireerd door twee boeken van Friedrich Kittler:

Musik und Mathematik I Hellas 1: Aphrodite en

Musik und Mathematik I Hellas 2: Eros

“Wir möchten euch Musik und Mathematik erzählen: das Schönste nach der Liebe, das Schwerste nach der Treue.”

Zondag 26 Mei 2019

Kerk Peize